Bydd ymchwil Prifysgol Caerdydd i iechyd menywod, iechyd meddwl, a mynd i’r afael â chanser ymhlith y meysydd ymchwil allweddol i rannu £39.5m o gyllid gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru dros y pum mlynedd nesaf.

Mae Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru wedi cyhoeddi cyllid Seilwaith Datblygu Ymchwil ar gyfer 17 o ganolfannau ymchwil ledled Cymru, gan gynnwys pum sefydliad newydd. Bydd Uned Firoleg Gymhwysol Cymru, y Ganolfan Gofal Cymdeithasol a Dysgu Deallusrwydd Artiffisial, Ymchwil Iechyd Menywod Cymru a’r Ganolfan Ymchwil Gwasanaethau Golwg i gyd wedi’u lleoli ym Mhrifysgol Caerdydd, a bydd y Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Atal Hunanladdiad a Hunan-niwed wedi’i lleoli ym Mhrifysgol Abertawe.

Mae’r buddsoddiad yn cynnwys cyllid ar gyfer canolfannau blaenllaw fel Canolfan Ymchwil Canser Cymru, y Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Iechyd Meddwl, a Phartneriaeth Canolfan Ymchwil a Datblygu Gofal Cymdeithasol Plant a bydd yn hybu gallu academaidd a maint yr ymchwil o ansawdd uchel sy’n digwydd yng Nghymru.

Mae’r cyllid wedi’i ddyfarnu ar draws dau gategori – gwobrau cynaliadwyedd, ar gyfer grwpiau sy’n cael eu hariannu ar hyn o bryd i gynnal modelau ymarfer effeithiol a chefnogi llwybr tuag at hunangynaladwyedd, a dyfarniadau catalytig, i hybu capasiti a gallu mewn meysydd o angen iechyd a gofal a chryfder ymchwil sy’n dod i’r amlwg yng Nghymru.

Mae gan ymchwil ran hollbwysig i’w chwarae i’n helpu i gyflawni ein nod o Cymru Iachach. Mae hwn yn fuddsoddiad pwysig mewn meysydd ymchwil newydd a chyffrous, gan gynnwys iechyd menywod; atal hunanladdiad a hunan-niwed ac AI – rwy’n gobeithio y bydd yn darparu tystiolaeth wirioneddol dros y pum mlynedd nesaf, a fydd yn helpu i lunio gwasanaethau a gofal i bobl ledled Cymru.

Dyma restr lawn y canolfannau ym Mhrifysgol Caerdydd a fydd yn derbyn cyllid:

Cyllid cynaliadwyedd

Ariannu catalytig

  • Uned Firoleg Gymhwysol Cymru (£3,000,000)
  • Canolfan Gofal Cymdeithasol a Dysgu Deallusrwydd Artiffisial (£1,815,416)
  • Ymchwil Iechyd Menywod Cymru (£3,013,936)
  • Canolfan Ymchwil Gwasanaethau Golwg (£1,746,729)

Y rhai sydd wedi’u lleoli y tu allan i Brifysgol Caerdydd yw:

Cyllid cynaliadwyedd

Ariannu catalytig

  • Y Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Atal Hunanladdiad a Hunan-niwed (£2,085,939)

Dywedodd Michael Bowdery, Cyd-gyfarwyddwr Dros Dro yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru a Phennaeth Rhaglenni, Is-adran Ymchwil a Datblygu yn Llywodraeth Cymru: “Mae’r cyhoeddiad hwn yn cynrychioli buddsoddiad sylweddol yn ein seilwaith a ariennir yng Nghymru dros y pum mlynedd nesaf, ac mae’n adlewyrchu ein huchelgais i ddatblygu gallu ymchwil sy’n cyd-fynd ag anghenion iechyd a chymdeithasol nas diwallwyd mewn meysydd polisi allweddol.

“Mae ein dull o ddarparu’r cyllid hwn yn seiliedig ar ddau faen prawf – yn gyntaf, lle mae angen ymchwil a thystiolaeth glir a chymhellol yn y maes ar gyfer Llywodraeth Cymru, y GIG a’r system gofal cymdeithasol yng Nghymru; ac yn ail, lle mae gallu a gallu ymchwil cryf neu ddatblygol yn yr ardal.

“Mae’r canolfannau hyn yn ymgorffori’r egwyddor bod gan ymchwil y pŵer i wneud gwahaniaeth i iechyd a lles pobl, ac rydym yn falch o allu cefnogi eu gweithgaredd yn y maes hwn.”

Dywedodd Roger Whitaker, Dirprwy Is-ganghellor dros Ymchwil, Arloesedd, a Menter: “Rydym yn falch iawn o groesawu’r buddsoddiad sylweddol hwn i ddyfodol ein hymchwil sy’n arwain y byd gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru. Mae’n destament i waith rhagorol ein cymuned ymchwil yng Nghaerdydd a photensial trawsnewidiol ein prosiectau.”